حمل و نقل جاده ای را می توان به عنوان یکی از مهم ترین روش ها برای حمل و نقل و جا بجایی مسافر و کالا چه در سطح ملی و چه در سطح بین المللی به شمار آورد که تاریخی به قدمت بشریت دارد.
به خاطر داشته باشید که ما در زندگی خود بارها از سیستم حمل و نقل جاده ای استفاده نموده ایم. البته به این نکته نیز توجه کنید که این روش از حمل و نقل با حمل و نقل ریلی و دریایی متفاوت می باشد و قوانین خاص خود را دارا است.
بهبود شرایط زندگی در هر کشور، در چارچوب فرآیندتوسعه، یکی از اصلی ترین دغدغه هاي مردم به شمار میرود، بطور کلی دولت ها می کوشند با افزایش شتاب در فرآیندتوسعه، علاوه بر بهبود سطح رفاه جامعه،جایگاه و نقش خود را در معادلات جهانی ارتقاء بخشند. دستیابی به چنین هدف هایی،مستلزم ایجاد بسترهاي مناسب است که زیرساخت هاي فیزیکی از جمله راه ها و راه آهن، از آن دست به شمارمی روند. توسعه شبکه حمل ونقل جاده اي، به طور سنتی از وظایف دولت ها به شمار می رود.
حمل و نقل جاده ای چیست؟
حمل و نقل جاده ای یکی از شقوق مختلف حمل و نقل زمینی محسوب می شود که به دو دسته حمل و نقل مسافر و حمل و نقل کالا تقسیم می شود. که در اکثر کشور ها منجمله ایران مجوز های لازم، قوانین فعالیت و حتی گواهینامه ها برای هر دو بخش از باربری و حمل مسافر جاده ای متفاوت است.
حمل و نقل جاده ای تاریخی به بنای بشریت داشته که با گذشت زمان و گسترش شهر نشینی ضرورت پیدا کردن ابزار مناسب جهت توسعه کسب و کارها، نیاز به ارسال کالا و مواد مختلف بوجود آمد این روش حمل را بعنوان قدیمی ترین راه ها برای جابجایی انواع کالا و بارها مطرح می باشد که هم به لحاظ سرعت و قیمت برای هر دو طرف معامله مناسب بوده است و به همین دلیل هم دست اندرکان و یا شرکت های حمل و نقل باربری در این زمینه به وجود آمدند.
اولين جاده هاي محكم و امروزی را رومي ها ساختند. آنها براي جا به جايي سربازان و افراد و حمل و نقل كالا از جاده ها استفاده می كردند و به تدريج تشيكلات مرتبي براي حمل ونقل بار و مسافر ايجاد كردند. در ايران طي سال هاي 400 تا 500 قبل از ميلاد، شبكه اي از راه ها به وجودآمد و پايتخت ايران با تمام ايالت ها ارتباط پيدا می كرد. در زمان های بسیار قدیم در کشور، چاپارها )نامه بر پیک( در سراسر كشور فرامين، پيام ودستورات حكومتي را از نقطه اي به نقطة ديگر كشورمی فرستادند
در کشور ما نیز با وجود آنکه راه های متنوعی مانند راه های ریلی، هوایی و دریایی برای انتقال بار و مسافر وجود دارد اما همچنان حمل و نقل جاده ای از پرکاربردترین روش ها برای انتقال به شمار می رود. یکی از اصلی ترین دلایل این موضوع هم ارزان بودن این روش است. این بخش، با آمار سالیانه ۶۰۰ میلیون تن جابجایی کالاها و ۱۰ میلیون تن ترانزیت کالاها، نقش مهمی را در حمل و نقل داخلی و بین المللی دارد.
همه به خوبی میدانیم که از زمان های دور و شکل گیری شهر نیاز به حمل و نقل ایجاد شده و به تدریج رواج پیدا کرده و تاریخ پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است.
در زمان دور حمل و نقل جاده ای به کمک چهار پایان و ارابه ها صورت می پذیرفت ولی با گذر زمان و پیشرفت تکنولوژی و ساخت وسایل نقلیه پیشرفته، این نوع از حمل و نقل نیز پیشرفت پیدا کرده است و امروزه از حالت سنتی خود جدا شده و از طریق وسایلی همچون: اتومبیل، اتوبوس، وانت و حتی دوچرخه انجام می شود.
به طور معمول حمل و نقل بار چه کوچک و چه بزرگ بین دو مقصد ان هم از طریق جاده مربوط به شرکت های حمل و نقل شده است که با شرکت های مسافر بری جاده ای متفاوت می باشند.
علاوه بر همه ی این موارد ماهیت حمل و نقل بار در جاده به شکلی می باشد که تا حد زیادی به عوامل متعددی همچون: زیر ساخت های جاده ها، فاصله ای که بین مبدا و مقصد وجود دارد، حجم و نوع بار بستگی دارد.
با توجه به عوامل گفته شده می توان نتیجه گرفت که شیوه های متفاوتی برای حمل و نقل بار در جاده وجود دارد و از ماشین‌آلات متفاوت و متناسب با هر نوع بار برای جا به جایی ان ها بهره گرفته می شود.
انواع وسایل حمل و نقل جاده ای:
همان گونه که اشاره شد حمل و نقل جاده ای به دو دسته اصلی زیر تقسیم می شود.
- حمل و نقل بار
- حمل و نقل مسافر
که هر در هر مورد از وسایل حمل و نقل خاص خود بکار گرفته می شود که معمولاً برای حمل و نقل مسافر از خودروی شخصی، ون، مینی بوس و یا اتوبوس استفاده می گردد.
اما حمل و نقل بار در جاده وابسته به نوع بار، مسافت جا به جایی، حجم و وزن بار توسط یکی از انواع ماشین های قید شده در ذیل صورت می گیرد.
انواع ماشین های حمل بار جاده ای:
پرکاربردترین وسایل حمل و نقل جاده ای به شرح زیر هستند:
- انواع وانت بار(ماشین های سبک و کوچک حمل بار)
- کامیونت ،کامیون تک محور و جفت محور(ماشین های باری نیمه سنگین)
- تریلی ، کفی، ده تن، کمپرسی و… (ماشین های باری سنگین)
- بوژی و کامیون کشنده (جهت حمل بارهای فوق سنگین و یا ترافیکی)
- سایر ماشین ها
باید دقت داشت که ایمنی نقش بسیار مهمی را در بحث حمل و نقل بازی می کند لذا برای اینکه محموله صحیح و سالم حمل گردد ضروریست درست بارگیری، باربندی، جانمایی و از همه مهمتراز وسیله حمل و نقل مناسب استفاده نمود.
عوامل موثر بر روی حمل و نقل جاده ای:
عوامل متعددی بر روی این نوع روش از حمل و نقل تاثیر فراوان می گذارند که به صورت خلاصه به بیان این عوامل در این قسمت از مقاله می پردازیم.
- مسافت
دقت کنید برای مسافت های طولانی بهتر از این روش حمل و نقل استفاده نکنید، زیرا احتمال آسیب به بار را افزایش می دهد.
- نوع ماشین حمل بار
شامل انواع ماشین‌آلات سنگین، نیمه سنگین و سبک می باشد که باید متناسب با نوع بار خود یکی از انواع ماشین های حمل و نقل را انتخاب نمایید.
- تصادف و حوادث
از عوامل مهم دیگری که باید به ان توجه کنید حوادث طبیعی و غیر طبیعی است که دوری از ان ها اجتناب ناپذیر می باشد که لازم است اقدامات لازم به منظور رو به رو شدن با حوادث را مانند جعبه کمک های اولیه به همراه داشته باشید.
- شرایط اب و هوا
دقت کنید به هنگام جا به جایی بار و یا مسافر امکان بروز سیل، طوفان و … وجود نداشته باشد، اگر هوا نیز بارانی و یا برفی بود تجهیزات لازم را به همراه داشته باشید.
مزایا و معایت حمل و نقل جاده ای:
الف) مزایا
با نگاهی گذرا به حمل و نقل جاده ای می توان به نقاط قوت دست یافت که اهم آن می توان به موارد زیر اشاره نموداست:
- سرمایه بسیار کم برای حمل و نقل جاده ای
یکی از مهم ترین مزایای حمل و نقل جاده ای این است که شما به منظور انجام این فرایند لازم نیست تا سرمایه بسیار زیادی داشته باشید و در برابر سایر روش های مختلف حمل و نقل مثل حمل و نقل ریلی، هوایی، دریایی و… حمل و نقل جاده ای هزینه بسیار کمی دارد.
از سوی دیگر باید به این نکته توجه داشته باشید که برای دولت ها نیز ایجاد جاده ها و زیر ساخت های مناسب به منظور انجام فرآیندهای حمل و نقل جاده ای یک روش بسیار مقرون به صرفه و اقتصادی تر به نسبت سایر روش ها است و این مسئله باعث شده تا امروزه این شیوه محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرده و حتی شاهد انجام حمل و نقل بین المللی از طریق جاده ها باشیم.
- کاهش هزینه های جانبی
یکی دیگر از مزایای بسیار مهمی که به منظور بررسی حمل و نقل جاده ای باید به آن توجه داشته باشید این است که در این شیوه هزینه های جانبی نظیر هزینه های بسته بندی، بارگیری، بار اندازی و… به طرز چشمگیری کاهش پیدا می کند و در واقع مزیت این شیوه آن است که کالا ها از درب انبار در شهر مبدا گرفته شده و به درب انبار در شهر مقصد می رسد.
این مسئله باعث شده تا افرادی که به دنبال یک روش سریع و کم هزینه برای حمل و ترانزیت کالا هستند، به سراغ این شیوه آمده و از آن به منظور انجام فرایند ترانزیت و حمل و نقل کالا استفاده کنند.
- ارائه خدمات به مناطق روستایی و صعب العبور
یکی دیگر از مزایای بسیار مهمی که حمل و نقل جاده ای دارد، امکان ارائه خدمات به روستاها و مناطق کم برخوردار است و همین مسئله باعث شده تا افراد بتوانند به راحتی فرآیند حمل و نقل جاده ای را حتی در مناطقی که زیرساخت های مناسب نیز ندارند انجام داده و نیاز این دسته از افرادی که در چنین مناطقی زندگی می کنند نیز برطرف شود.
بخواهیم در این رابطه نیز مثالی بیان کنیم باید به این نکته اشاره کرد که انجام حمل و نقل از طریق خطوط ریلی و یا از طریق مسیرهای هوایی نیاز به زیرساخت های پیشرفته دارد، این در حالی است که حمل و نقل جاده ای می تواند با هزینه بسیار کم و با زیرساخت های محدود صورت گیرد.
- انعطاف پذیری
به نسبت سایر روش های حمل و نقل اگر شما از حمل و نقل جاده ای استفاده کنید می توانید با انعطاف پذیری بالایی نیاز خود را برطرف کنید. در واقع در این روش انتخاب مسیر و زمان بندی ترانزیت کالا را خودتان مشخص می کنید و به همین دلیل قادر خواهید بود تا با انعطاف پذیری بالایی این فرآیندها را انجام دهید.
- انجام سریع و کم هزینه فرآیند ترانزیت در مسافت های کم
یکی دیگر از موارد بسیار مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که فرایند ترانزیت کالا برای مسیرهای کوتاه بسیار سریع و کم هزینه است و همین موضوع باعث شده تا افرادی که به دنبال حمل و نقل کالا با هزینه بسیار کم و سرعت بالا در مسافت های کوتاه هستند به سراغ روش حمل و نقل جاده ای رفته و از این روش برای حل نیازهای خود استفاده کنند.
- سرعت در تحویل
در این روش از حمل و نقل بار و محموله در سریع ترین زمان ممکن و با برنامه ریزی قبلی به مقصد می رسد.
- باربری بدون واسطه
امکان تحویل گرفتن بار از مبدا و تحویل مستقیم و بدون واسطه به مقصد از طریق این روش ممکن می باشد.
- قابل استفاده برای فواصل طولانی
اشخاص از این روش می توانند برای جا به جایی کالا ها و بار های خود برای مسیر های طولانی و حتی حمل و نقل بین المللی استفاده کنند.
- امکان رهگیری و ردیابی
شما با استفاده از این نوع روش حمل و نقل می توانید به اسانی بار خود را از طریق جی پی اس ردیابی کنید.
ب)معایب
پس از بررسی مزایای حمل و نقل جاده ای باید به این نکته توجه داشته باشید که در روش حمل و نقل بین المللی جاده ای شاهد معایب مختلفی هستیم. توجه به این مسئله باعث می شود تا شما با دید کاملی بتوانید از این روش به منظور حمل و نقل استفاده کنید. در همین راستا اگر بخواهیم شما را با معایب حمل و نقل جاده ای آشنا کنیم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تاثیر پذیری مستقیم از شرایط فصلی
یکی از مهم ترین معایب حمل و نقل جاده ای، تأثیرپذیری این روش ترانزیت از فصول سال است. در واقع به دلیل شرایط خاصی که حمل و نقل جاده ای دارد، در شرایط نامساعد جوی و فصول بارانی جاده ها گزینه ای مناسب و ایمن به منظور ترانزیت نیستند، چرا که در اثر وقوع هر یک از اتفاقات غیر مترقبه در فصول مختلف سال، جاده ها آسیب پذیر شده و همین مسئله باعث می شود تا حمل و نقل بین المللی و داخلی به صورت جاده ای با چالش های جدی مواجه شود.
- درصد بالای تصادفات و خطرات جاده ای
از معایب بسیار مهمی که حمل و نقل کالا از طریق مسیرهای زمینی وجود دارد، درصد بالا امکان تصادفات جاده ای است. در واقع به دلیل شرایط خاصی که حمل و نقل جاده ای دارد شما باید این نکته بسیار مهم را در نظر بگیرید که در هر زمان امکان بروز مشکلاتی چون تصادف در این مسیرها وجود دارد. این در حالی است که مسیرهای ریلی هوایی و یا دریایی با چنین مشکلاتی مواجه نیستند اما در مسیرهای جاده ای تصادفات بخش جدایی ناپذیری از آن به حساب می آیند.
- محدودیت در بار
به خاطر داشته باشید که در این روش محدودیت در بار وجود دارد و ممکن است برخی بار ها دارای حجم و یا وزن مناسب برای حمل و نقل جاده ای نباشند.
- عدم مقرون به صرفه بودن
ممکن است که این روش برای برخی فواصل طولانی مقرون به صرفه نباشد.
- عدم دوست دار محیط زیست
این روش به اندازه حمل و نقل ریلی، از نظر زیست محیطی روش مناسب و دوست دار طبیعت نمی باشد.
خدمات حمل و نقل جاده ای شرکت صبا لجستیک
- حمل و نقل زمینی به صورت داخلی و بین المللی
- حمل و نقل تجهیزات به صورتپروژه ای
- حمل و نقل کالاهای خطرناک
- حمل و نقل کالاهای قابل فساد
- حمل و نقل کالاهای سنگین و سبک
- سرویس‌های حمل زمینی به صورت گروپاژ از اروپا به گمرکات ایران و بلعکس
- حمل محمولات مجاز دارای ابعادترافیکی، پروژه ای و فله